Η Παγκόσμια Ημέρα Φυσικής Δραστηριότητας (World Day for Physical Activity) καθιερώθηκε το 2002 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 6 Απριλίου.

Η ιδέα για την καθιέρωσή της προήλθε από τη Βραζιλία και υποστηρίχτηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Σύντομα απέκτησε διεθνή χαρακτήρα, μέσω του οργανισμού Agita Mundo – World Physical Activity Network, μιας ομάδας κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανώσεων, που προωθούν τη διάδοση ενός πιο δραστήριου και υγιεινού τρόπου ζωής με την άσκηση κάποιας φυσικής δραστηριότητας καθημερινά.

Ο όρος «φυσική δραστηριότητα», δηλαδή η κάθε μορφή κίνησης που παράγεται από τους σκελετικούς μύες σε εξωτερικούς ή εσωτερικούς χώρους και απαιτεί κατανάλωση ενέργειας (όπως για παράδειγμα η βάδιση, η ενασχόληση με τον κήπο ή οι οικιακές εργασίες), συχνά συγχέεται με τον όρο «σωματική άσκηση», η οποία αφορά στην προγραμματισμένη, δομημένη και συστηματική σωματική δραστηριότητα, με στόχο τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης (της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας, της δύναμης και της ευλυγισίας).

Οι δύο όροι δεν είναι ταυτόσημοι, ωστόσο αποτελούν (και ιδιαίτερα η σωματική άσκηση) τα μέσα για τη βελτίωση της κατάστασης του καρδιοαναπνευστικού και μυοσκελετικού συστήματος, του λιπιδαιμικού και μεταβολικού προφίλ και της ποιότητας ζωής, σε όλο το ηλικιακό φάσμα της ζωής.

Η 6η Απριλίου έχει οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως η παγκόσμια ημέρα φυσικής δραστηριότητας, με στόχο την ανάδειξη του ρόλου της, ως απαραίτητου στοιχείου της συνολικής υγείας του οργανισμού. Για κάθε ηλικιακή ομάδα έχουν καθοριστεί συγκεκριμένα, κατώτερα όρια φυσικής δραστηριότητας, τα οποία είναι αναγκαίο να πληρούνται, ώστε οι ευεργετικές επιδράσεις της στην καρδιαγγειακή λειτουργία, στις αναπνευστικές εφεδρείες, στο μεταβολικό προφίλ και στην γνωσιακή λειτουργία να είναι εφικτές.

Συγκεκριμένα, σε ενήλικες συνιστώνται τουλάχιστον 150-300 λεπτά μέτριας έντασης αερόβιας άσκησης εβδομαδιαία, σε συνδυασμό με ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης τουλάχιστον 2 φορές εβδομαδιαία, ενώ σε ενήλικες άνω των 65 ετών πρέπει να προστίθενται και ασκήσεις που ενισχύουν την ισορροπία.

Οι γενικές αρχές που διέπουν την συνιστώμενη φυσική δραστηριότητα είναι παρόμοιες και σε ασθενείς με αναπνευστικά νοσήματα, αναφέρει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ).

Δυστυχώς, παρά τις διεθνείς συστάσεις, λιγότερο από το 25% του πληθυσμού παρουσιάζει επαρκή φυσική δραστηριότητα.

Ορισμένοι από τους σημαντικότερους παράγοντες που σχετίζονται με την έλλειψή της είναι η μεγαλύτερη ηλικία, η κακή λειτουργική κατάσταση, το χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο και οι συννοσηρότητες. Αυτοί όμως είναι και οι παράγοντες που σχετίζονται με χειρότερη φυσική κατάσταση και με βαρύτερο στάδιο νόσου στους αναπνευστικούς ασθενείς. Επομένως, οι ασθενείς που χρειάζονται περισσότερη φυσική δραστηριότητα είναι αυτοί που ασκούνται και λιγότερο, με συνέπεια να επιδεινώνεται ο φαύλος κύκλος της δύσπνοιας, της μειωμένης ικανότητας για άσκηση, της κακής ποιότητας ζωής και της αδυναμίας αυτοεξυπηρέτησης, σημειώνει η ΕΠΕ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια που παρουσιάζουν μέτρια ή έντονη φυσική δραστηριότητα έχουν σημαντικά καλύτερη επιβίωση από αυτούς που έχουν χαμηλή ή πολύ χαμηλή. Για το λόγο αυτό η σύσταση για επαρκή φυσική δραστηριότητα και επαναλαμβανόμενη, δομημένη άσκηση αποτελεί την βάση της μη φαρμακολογικής αντιμετώπισης της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, όπως αυτή αποτυπώνεται σε όλες τις διεθνείς συστάσεις, ενώ έχει προσφάτως ενταχθεί και στις οδηγίες αντιμετώπισης ασθενών με Πνευμονική Υπέρταση και με Διάμεσες Πνευμονοπάθειες.

Η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρία, με το εργαλείο ΖωήμεΧΑΠ https://www.zoimehap.gr/ (τον πρώτο ελληνικό ιστότοπο για κατ' οίκον άσκηση ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια), βάσει των Εθνικών Συστάσεων για την Χρόνια Αναπνευστική Πνευμονοπάθεια, των Οδηγιών για ασθενείς με Post-Long COVID και τις ενημερωτικές και εκπαιδευτικές δράσεις και σε ασθενείς με άλλα αναπνευστικά νοσήματα, επιδιώκει να ενισχύσει και να αναδείξει τον ρόλο της φυσικής δραστηριότητας και της εξατομικευμένης άσκησης, ως αναγκαίο θεραπευτικό μέσο των ασθενών με χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις.

sansimera.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ