Πολύ παραπάνω από την αρχική πρόβλεψη των 185-200 εκατ. ευρώ, και ειδικότερα περί τα 450 εκατ. ευρώ, θα ανέλθει τελικά το εκτιμώμενο κόστος πλήρους αποκατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου από τις περσινές κακοκαιρίες σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, όπως άλλωστε, προ ημερών είχε προαναγγείλει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου.

Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρ. Σταϊκούρας, απαντώντας σε σχετική επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή επιβεβαίωσε την σημαντική «αναβάθμιση» του κόστους αποκατάστασης του σιδηρόδρομου, ενώ επανέλαβε ότι η εκτιμώμενη τελική ημερομηνία πλήρους αποκατάστασης, είναι η 31η Δεκεμβρίου 2025.

Πως «αυγάτισαν» τα έξοδα – Το RRF και οι ανάγκες

Σύμφωνα με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρ. Σταϊκούρα, τα στοιχεία τα οποία έλαβε υπόψιν του ο ΟΣΕ για τον καθορισμό του αρχικού κόστους ύψους 185 εκατ. ευρώ, δεν περιελάμβανε τα γενικά έξοδα, το εργολαβικό όφελος και τα απρόβλεπτα.

Αφορούσε τις πρώτες αναγνωριστικές επιθεωρήσεις που έγιναν αμέσως μετά το πέρας των βροχοπτώσεων από το προσωπικού του ΟΣΕ με χρήση DRONES, αλλά και επιτόπου αυτοψίες από τους μηχανικούς των τμημάτων Υποδομής και Ηλεκτρολογικών Εγκαταστάσεων και Συστημάτων. Επίσης, η αρχική αυτή εκτίμηση αφορούσε την αποκατάσταση του δικτύου χωρίς τα έργα ανθεκτικότητας των καθέτων αξόνων, τα οποία προέκυψαν κατά την ολοκλήρωση των υδραυλικών και υδρολογικών μελετών.

Το συνολικό κόστος μόνιμης και πιο ανθεκτικής αποκατάστασης του βασικού δικτύου και των κάθετων αξόνων, θα είναι πολύ υψηλότερο.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, οι ζημιές σε τμήμα του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα και σε κάθετους άξονες της χώρας, σε υποδομές, επιδομή, σταθμούς και συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, είναι εκτεταμένες, είναι μεγάλες, ενώ απαιτούνται γενναίες και έγκαιρες παρεμβάσεις. Ήδη υπήρξε προσωρινή αποκατάσταση του δικτύου. Απαιτείται όμως και εκκρεμεί η μόνιμη και πιο ανθεκτική αποκατάσταση.

Υπενθυμίζεται ότι στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 21ης Νοεμβρίου 2023, προς το Συμβούλιο, για την έκδοση της Εκτελεστικής Απόφασης για την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έχει περιληφθεί, κατόπιν σχετικού αιτήματος των ελληνικών αρχών, δράση για την αποκατάσταση της προσβασιμότητας μετά τις καταστροφικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας «DANIEL».

Η επένδυση αυτή περιλαμβάνει την αποκατάσταση των ζημιών στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο και τα συνοδευτικά τεχνικά έργα στις περιοχές που επλήγησαν από την κακοκαιρία «DANIEL», με παράλληλη διασφάλιση της λειτουργικότητας, της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή.

Θυμίζουμε ότι από το υπουργείο έχει γίνει λόγος για κονδύλια περίπου 600 εκατ. ευρώ, όταν π.χ. ο σιδηρόδρομος θα απαιτήσει περί τα 450 εκατ. ευρώ (μάλλον με ΦΠΑ) και οι οδικές άξονες σχεδόν 900 εκατ. ευρώ, άρα, χρειάζονται πρόσθετοι πόροι για τη Θεσσαλία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στα έργα αποκατάστασης εντάσσονται και οι αναβαθμίσεις των σιδηροδρομικών γραμμών στα τμήματα Λάρισα - Βόλος και Καλαμπάκα - Παλαιοφάρσαλος. Αυτό κρίθηκε αναγκαίο ώστε στο μέλλον να είναι θωρακισμένη όχι μόνο η βασική σιδηροδρομική αρτηρία Αθήνας –Θεσσαλονίκης, ήτοι το τμήμα Δομοκός – Λάρισα, αλλά και οι περιφερειακές ή κάθετες γραμμές στην ευρύτερη περιοχή.

Το συνολικό εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης

Το συνολικό εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των έργων αποκατάστασης του κεντρικού άξονα είναι 21 μήνες από την ημερομηνία εγκατάστασης του Αναδόχου στο πεδίο. Η γραμμή ανόδου που θα αποκατασταθεί πρώτη, αφού η γραμμή καθόδου χρησιμοποιείται μετά την προσωρινή αποκατάσταση, έχει χρονοδιάγραμμα 11 μηνών, ενώ η γραμμή καθόδου 10 μήνες.

Η εκτιμώμενη τελική ημερομηνία πλήρους αποκατάστασης, με σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση, είναι η 31η Δεκεμβρίου 2025. Ομοίως, η εκτιμώμενη τελική ημερομηνία πλήρους αποκατάστασης και των καθέτων αξόνων είναι η 31η Δεκεμβρίου 2025.

Fast track διαδικασίες, υπογραφές έως τον Ιούνιο

Δεδομένης της σπουδαιότητας των έργων ανάταξης του σιδηροδρομικού δικτύου, οι Διευθύνσεις του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών θα συνεργαστούν με τους εποπτευόμενους φορείς ΟΣΕ – ΕΡΓΟΣΕ – ΓΑΙΟΣΕ για τον συντονισμό, την επίβλεψη και την υλοποίηση των έργων.

Βάσει πληροφοριών, οι διαγωνισμοί θα προκηρυχθούν από τον ΟΣΕ με διαφορετικές εργολαβίες (παλιότερες πληροφορίες μιλούσαν για 4) στην περιοχή της Θεσσαλίας, με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, ώστε να ξεκινήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα η διαδικασία της αποκατάστασης. Σύμφωνα με το υπουργείο, γενικά μέσα στους αμέσως επόμενους μήνες θα έχουμε και αναδόχους (μέχρι το καλοκαίρι).

Μάλιστα, στόχος είναι τα έργα να υπογραφούν το καλοκαίρι και να ξεκινήσει άμεσα η κατασκευαστική τους περίοδος. Προβλέπεται, έως τον Ιούνιο του 2024, η υπογραφή όλων των συμβάσεων προμηθειών, υπηρεσιών [συμπεριλαμβανομένων των μελετών] και έργων που απαιτούνται για την αποκατάσταση και την ανθεκτικότητα του σιδηροδρομικού δικτύου.

Τι έχει ήδη γίνει μέχρι τώρα

Πάντως, σύμφωνα με τον υπουργό, ήδη έχει γίνει δουλειά, πέραν των αρχικών εργασιών προσωρινής αποκατάστασης. Την 10η Δεκεμβρίου 2023, αποκαταστάθηκε η σιδηροδρομική σύνδεση του κύριου άξονα για την εμπορευματική λειτουργία και εν συνεχεία, την 16η Δεκεμβρίου 2023, η επιβατική λειτουργία.

Τον 1ο μήνα λειτουργίας, 59.900 επιβάτες μετακινήθηκαν στον σιδηροδρομικό άξονα Αθήνα - Θεσσαλονίκη. Άμεσα, από τον Οκτώβριο του 2023, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ανέθεσε σε ειδικό Σύμβουλο τη σύνταξη προκαταρκτικών μελετών με στόχο, εντός του αμέσως προσεχούς διαστήματος, πιθανόν και μέσα στο Φεβρουάριο, να έχουν ολοκληρωθεί τα τεύχη δημοπράτησης για τους εξής διαγωνισμούς:

Οριστική αποκατάσταση των ζημιών των υποδομών στον κύριο άξονα, από ΣΣ Δομοκού μέχρι Σ.Σ. Μεζούρλου.

Οριστική αποκατάσταση των ζημιών των υποδομών στον άξονα Σ.Σ. Παλαιοφάρσαλος – Σ.Σ. Καλαμπάκα.

Οριστική αποκατάσταση των ζημιών των υποδομών στον άξονα Σ.Σ. Λάρισα – Σ.Σ. Βόλου (πλην νέας χάραξης ΛΑΤΟΜΕΙΟΥ), με ανύψωση της γέφυρας του Κραυσίδωνα.

Νέο interlocking για το τμήμα σηματοδότησης / τηλεδιοίκησης στο τμήμα Σ.Σ. Δομοκός – Σ.Σ. Κρανώνα & Σ.Σ. Εμπορικού Ζάχαρης.

Όπως, επίσης, σημείωσε ο κ. Σταϊκούρας, ήδη τα βασικά τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου, που ανήκουν και στους Ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς διαδρόμους, καλύπτονται από συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης με χρήση ETCS.

Υπενθυμίζεται ότι από 20 Οκτωβρίου 2023, με την παράδοση του τελευταίου τμήματος του σύγχρονου ηλεκτρονικού τύπου συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, από Οινόη έως Τιθορέα, καθώς επίσης και του αναβαθμισμένου Κέντρου Ελέγχου Κυκλοφορίας του τμήματος ΣΚΑ – Τιθορέα, ολοκληρώθηκε η Σύμβαση 717, με εξαίρεση το τμήμα που καταστράφηκε από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές.

Και επίσης, στις 19 Δεκεμβρίου 2023, με την ολοκλήρωση από την ΕΡΓΟΣΕ της σύμβασης 10005, που αφορά στην εγκατάσταση εξοπλισμού «ETCS» επί γραμμής, στα τμήματα ΣΚΑ – Τιθορέα, Δομοκός – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας και Οινόη – Χαλκίδα, εκπληρώθηκε, εντός χρονοδιαγράμματος, ο στόχος που είχε τεθεί.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου (insider.gr)