Δεν ξέρω, πραγματικά, η καταστροφή της βρύσης στην Ασκληπιού ποιο ακριβώς πλήγμα επέφερε στην ατομική οντότητα και τη συλλογικότητα της κοινότητας. Δεν ξέρω πως μαζί με τις ανύπαρκτες σταγόνες του νερού της, λόγω χρόνιας βλάβης, χάθηκε η συλλογική και ατομική μνήμη. Το σίγουρο είναι πως αυτό που συμβαίνει στην πόλη εν αναμονή της τοποθέτησης του γλυπτού Ζογγολόπουλου, είναι πολύ κακό. 

Κι ενώ αυτό το όμορφο και σημαντικό έργο τέχνης δεν αποσκοπεί στον πολιτιστικό μας εκβαρβαρισμό, να που δημιούργησε πριν ακόμη έρθει ένα συγκρουσιακό πεδίο εντός του οποίου θα τοποθετηθεί στην πόλη, με απώτερο σκοπό την πλήρη ένταξή του στην ζωή της και την ζωή μας. Κι ενώ έρχεται με ειρηνικές διαθέσεις και με μοναδικό σκοπό την μετάδοση μιας πολύτιμης γνώσης, ένα μεγάλο κομμάτι αυτής της πόλης την παίρνει μέσα από την ευθύνη που του καταλογίζει για το γκρέμισμα μιας «χαλασμένης βρύσης»! Το πιο λυπηρό είναι πως κάποιοι έχουν επιδοθεί στην καλλιτεχνική αποδόμηση του γλυπτού έως και του αποχαρακτηρισμού του ως έργου τέχνης, με το επιχείρημα μιας «μοντέρνας τέχνης» ξένης προς τον τόπο που αδυνατεί να αναδείξει την παράδοση και την ιστορία του! Κι όλα αυτά, ενώ αναφερόμαστε σε έναν ιδιοφυή καλλιτέχνη, γλύπτη, δημιουργό…

Πρόκειται για μια ευθύνη που φέρει αποκλειστικά η Δημοτική Αρχή, αφού επέλεξε τον πλέον ανορθόδοξο τρόπο για να έρθει στην πόλη ένα έργο τέχνης. Η άφιξη του οποίου σε καμία περίπτωση δεν προϋποθέτει μίση, πάθη και διχασμούς. 

Ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε πολύ επιεικείς μαζί της αφού δεν είναι η μοναδική, αλλά μία ακόμη Δημοτική Αρχή που αποδεικνύει με τους χειρισμούς της τον τρόπο με τον οποίο συνηθίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση να πραγματεύεται τα ζητήματα με τον γενικό τίτλο «πολιτισμού». Χωρίς πρόγραμμα, σχεδιασμό, όραμα. Και στην πλειονότητα των θεμάτων που καλείται να διαχειριστεί, η λέξη γνώση είναι παντελώς άγνωστη. Παντού γύρω μας το βλέπουμε και το αντιλαμβανόμαστε πλήρως. Βασικός στόχος ο σωστός αριθμός πρωτοκόλλου στην γραφειοκρατική διαδικασία ενός έργου πολιτισμού και όχι η ζωή του και το νόημά του στην δική μας ζωή. Έχω αναρωτηθεί άπειρες φορές για το νόημα της ύπαρξης της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού. 

Είναι τόσο ανορθόδοξος ο τρόπος που επέλεξε, που αρκεί να σκεφτεί κανείς πως συζητάμε για κάτι που δεν το γνωρίζουμε! Για την προσφορά του Ιδρύματος Ζογγολόπουλου στην πόλη και την διαπραγμάτευση που ακολούθησε για την θέση της τοποθέτησης του γλυπτού. Ακόμη και αυτό το γλυπτό δεν το έχουμε δει. Δεν υπάρχει ούτε μια φωτογραφία του, δεν ξέρουμε πως είναι. Ανεπίσημα πρόκειται για μια «Ομπρέλα». Κι ενώ καθημερινώς το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο κατακλύζεται από τα δελτία τύπου του Δήμου για οτιδήποτε συμβαίνει στην πόλη, για το συγκεκριμένο θέμα ούτε κιχ! 

Απαξιωτική μυστικοπάθεια ή προκλητική απάθεια περί τέχνης; Η πραγματικότητα είναι πως η Δημοτική Αρχή θεώρησε παντελώς περιττή την ενημέρωση των δημοτών για όλα αυτά που πρόκειται να συμβούν. Κι αν το θέμα δεν το ανεδείκνυε η μείζονα αντιπολίτευση, έστω και μέσω μιας φωτογραφίας στο facebook κατόπιν εορτής, δεν θα καταλαβαίναμε το γκρέμισμα της βρύσης και τους λόγους του. Η οποία θα μπορούσε υποτυπωδώς να τοποθετηθεί κάπου αλλού στην πόλη και όχι να γκρεμιστεί, διότι δεν υπάρχει λόγος δημιουργίας ανόητων αντιπαραθέσεων στο όνομα της τέχνης. 

Και αφού αυτήν η βρύση ήταν χωρίς νερό, άσχημη, χαλασμένη, βουλωμένη, πλημμυρισμένη, εμπόδιζε κιόλας το απορριμματοφόρο. Ανύπαρκτης αισθητικής, αρχιτεκτονικής, αξίας, σημασίας, παράδοσης, σύνδεσης με τον τόπο και το τοπίο όπως υποστήριξε η Δημοτική Αρχή… γιατί υπήρχε τόσα χρόνια στην πόλη; Και μάλιστα, σε ένα σημείο που τώρα πια θα «γεννήσει» το καινούργιο της τοπόσημο… «πνιγμένο» στα τραπεζοκαθίσματα των καφετεριών της Ασκληπιού! Αλήθεια, τίποτα άλλο δεν έχει η πόλη μας να δείξει και να αναδείξει μέσα από την αξία και την σημασία ενός σημαντικού γλυπτού; Παρά μονάχα, την τέχνη του barista και την αρχιτεκτονική της πέργκολας με τα νάιλον... 

Πραγματικά, η μοναδική εικόνα που έχει σχηματιστεί στο μυαλό μου από αυτήν την ιστορία όπως έχει εξελιχθεί, είναι η κάτωθι:

- Έχω μια προσφορά. Ένα γλυπτό - έργο τέχνης κι έναν τενεκέ λάδι. Τα θες;

- Το γλυπτό φερ’ το. Γιατί να πάει χαμένο; Τζάμπα είναι. Μια χαρά «θα πουλήσουμε» τέχνη και διανόηση. Λάδι έχω από τα προικώα λιόδεντρα… αν είχες πασταλάκια απ΄τον μπαχτσέ  θα τα έπαιρνα και τα δυο.   

- Και που θα το βάλεις;

- Μα φυσικά εκεί που του αξίζει! Έχω καβάντζα εδώ και χρόνια μια εξαιρετική παλιοβρύση για γκρέμισμα. Απλώς, δεν ήξερα τι να βάλω στην θέση της... οι προηγούμενες προσφορές είχαν μόνο ζαρζαβατικά!

- Και γιατί την γκρεμίζεις την βρυσούλα;  

- Αφενός, στην έρημο Σαχάρα που ζούμε δεν υπάρχει νερό. Αφετέρου, ωχριούν μπροστά της οι πληγές του Φαραώ του Ραμσή, της κατάρας του Τουταγχαμών και της Κλεοπάτρας μαζί.     

- Και γιατί μωρέ μέσα στις καφετέριες… έλεος πια με την Ασκληπιού! Τόση «Ανάπλασις των όχθεων του Ληθαίου», πλατείες, κυκλικοί κόμβοι, τετράγωνα, παραλληλόγραμμα…

- Για να στοχάζεσαι την τέχνη όταν πίνεις καφέ, να μην είσαι ντιπ σαπέρας… 

- Και το γλυπτό δεν θα εμποδίζει το απορριμματοφόρο; Αφού θα τοποθετηθεί πάνω σε ένα μεγάλο βάθρο…

- Αντιθέτως! Θα του προσδίδει μια καλλιτεχνική χροιά όταν θα περνά από δίπλα του. Αβάδιστα, αβίαστα, αβασάνιστα …

«Έτσι, αυτοκτόνησε η τέχνη στα Τρίκαλα στα τέλη του καυτού Μαΐου του 2022», θα γράψει ο ιστορικός του μέλλοντος. Ενώ, αν είχαμε πάρει μόνο τον τενεκέ με το λάδι θα ζούσε ακόμη. Μαζί της και η ταπεινή βρυσούλα. Έργο ενός ανώνυμου, βουκόλου καλλιτέχνη… μακριά από τα υψηλά ιδεώδη της τέχνης και του πολιτισμού που διαπνέουν την πόλη πανταχόθεν. 

Μαρία Στίμου, trikalaenimerosi.gr  

Υ.Γ. Ω, του θαύματος…! «Ο περιβόητος, αείμνηστος Ζογγολόπουλος», όπως διάβασα κάπου, αποκαλύφθηκε μερικώς στην πόλη με το απαραίτητο κιχ που τον συντροφεύει εδώ και μέρες.