Διπολική διαταραχή ονομάζει η ψυχιατρική επιστήμη μια συναισθηματική συμπεριφορά του ασθενούς κατά την οποία αυτός αφενός μεν σε κάποιες φάσεις είναι συναισθηματικά σταθερός και κανονικός και σε κάποιες άλλες παρουσιάζει μανιακή ή καταθλιπτική συμπεριφορά.

Οι συναισθηματικές σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων μεταξύ τους (προσοχή, ομιλώ για ανθρώπους και όχι διακρατικές σχέσεις) παρουσιάζουν αναμφιβόλως έναν διπολισμό από συναισθηματικής πλευράς. Εδώ και δεκαετίες Έλληνες και Τούρκοι εχθρεύονται ο ένας τον άλλον σε κάθε περίσταση όταν διακυβεύονται εθνικά συμφέροντα ή έστω όταν οι πολιτικοί των δυο χωρών τους πείθουν οτι υπάρχει τέτοια διακύβευση ή εθνικός κίνδυνος. Από την άλλη, όταν ο ένας λαός χτυπιέται από φυσικές καταστροφές, ο άλλος σπεύδει προς βοήθειά του με όλη την καρδιά του αυθόρμητα και χωρίς κανείς να του το ζητήσει, ωσάν αυτό το πάθημα να το υπέστη ο ίδιος και όχι ο άλλος. Λυπάται για την συμφορά του άλλου ωσάν να την έπαθε αδελφός. Πως εξηγούνται αυτά;

Ιστορικά, οι Τούρκοι εισήλθαν στα βυζαντινά εδάφη ως κατακτητές και αυτό δεν αμφισβητείται. Παρόλα αυτά υπήρξαν περίοδοι, πριν ακόμη η Κωνσταντινούπολη πέσει, κατά τις οποίες οι Βυζαντινοί δεν είχαν ξεκαθαρίσει αν οι Οθωμανοί ήταν φίλοι ή εχθροί (να υπενθυμίσω επίσης οτι στους μεταξύ τους εμφυλίους πολέμους οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές των Παλαιολόγων χρησιμοποίησαν αμφότεροι Σελτζούκους μισθοφόρους). Ελάχιστες ήταν οι εστίες αντιστάσεως κατά την οθωμανική κατάκτηση του ελληνικού χώρου (Θεσσαλονίκη και Μονεμβασιά), είχε προ πολλού καιρού παρέλθει η εποχή των Μιλτιάδηδων και των Λεωνίδων. Και όσον αφορά στα νησιά, οι Έλληνες είδαν με χαρά τους Οθωμανούς να ξεκουμπίζουν τους Καθολικούς Βενετούς και Γενοβέζους από αυτά. Μετά την Άλωση του 1453 η συμφωνία Μεχμέτ Β' και πατριάρχη Γεννάδιου καθόρισε τις σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων για αιώνες.

Οι Τούρκοι ουδεμία σχέση είχαν σε θρησκευτικά, περιουσιακά, οικογενειακά και αυτοδιοικητικά ζητήματα των Ελλήνων υπηκόων με αντάλλαγμα την νομιμοφροσύνη τους και ένα μικρό χαράτσι (η συμφωνία εκείνη ισχύει ακόμη για τους Ρωμιούς της Πόλης και για τον Πατριάρχη). Η συμφωνία επέτρεψε στους δυο λαούς να ζήσουν μαζί ο ένας δίπλα στον άλλον για 4 αιώνες. Έφαγαν μαζί φρούτα από τα ίδια δέντρα, εμπορεύτηκαν, άκουγαν τις ίδιες μουσικές, έκαναν τις ίδιες μαγειρικές, έκαναν φιλίες ακατάλυτες. Μαζί έλυναν τα προβλήματα οι ελληνικοί και οι τουρκικοί μαχαλάδες. Ο Έλληνας της οθωμανικής εποχής ήξερε οτι θα εύρει το δίκιο του στον Τούρκο κατή. Η αυξημένη καταπίεση των τελευταίων αιώνων και ο Ελληνικός Διαφωτισμός έφεραν την Επανάσταση και την ρήξη, πλην όμως η μακραίωνη παράδοση συγκατοίκησης κάτι άφησε, άφησε μια ψυχική επαφή που με κάθε ευκαιρία βγαίνει στην επιφάνεια.

Αυτό που άφησε η από αιώνων συμβίωση το είδαμε στους σεισμούς της 6 Φεβ. 2023 όταν λαός και Πολιτεία έσπευσαν χωρίς πρόσκληση να βοηθήσουν τον δοκιμαζόμενο τουρκικό λαό όπως θα βοηθούσαν τον ελληνικό αν πάθαινε το ίδιο. Αυτή η αυθόρμητη βοήθεια απέδειξε οτι οι δυο λαοί δεν είναι μεν αδέλφια, αλλά πονάνε σαν αδέλφια όταν η κοινή χρεία τους κτυπά την πόρτα. Ποιος ξεχνά πόσοι Έλληνες σώθηκαν από την πείνα στην Κατοχή από τα τρόφιμα που μετέφεραν τουρκικά καράβια; Ποιος ξεχνά το Κουρτουλούς; Και οι Έλληνες διασώστες του 2023 δεν θα ξεχάσουν ποτέ τις ζητωκραυγές των Τούρκων πολιτών όταν περνούσαν με την ελληνική σημαία.  

Νομίζω οτι η εικόνα φιλίας των δυο λαών δεν εμπίπτει στην ειδικότητα των ψυχιάτρων. Οι Έλληνες τουρίστες της Πόλης και της Σμύρνης όταν είναι εκεί θεωρούν οτι επέστρεψαν στο σπίτι τους. Όσο και να προσπαθούν ελληνικοί εθνικιστικοί κύκλοι να παρουσιάσουν την οθωμανική περίοδο ως περίοδο δουλείας, τυραννίας και απόγνωσης, η αυθόρμητη συμπόνοια που βγάζουν οι δυο λαοί σε στιγμές συμφοράς δείχνει την αλήθεια. Όσοι το πιστεύουν αυτό απλώς πλανώνται. Αν η οθωμανική περίοδος ήταν όντως τόσο σκοτεινή, τυραννική και αιματηρή, το ελληνικό έθνος σε τέσσερις ολόκληρους αιώνες θα είχε απλά εξαφανιστεί. Ακόμη ζούμε. Προσοχή. Επ'ουδενί επιθυμώ να εμφανίσω την οθωμανική περίοδο ως ιδανική.

Δεν υπήρχε εθνική ανεξαρτησία. Δεν υπήρχε παραγωγή σπουδαίου πολιτισμού, πλην λαϊκού. Ο Ελληνισμός δεν ήταν πολιτικό υποκείμενο στο ιστορικό γίγνεσθαι της εποχής εκείνης και σίγουρα οι χριστιανοί ήταν ως υπήκοοι υποδεέστεροι των μουσουλμάνων υπηκόων των σουλτάνων. Αλλά, δουλεία στην Ελλάδα με την κλασική έννοια του όρου δεν υπήρξε ποτέ, ούτε με τους Οθωμανούς, ούτε με οποιονδήποτε άλλον κατακτητή. Όλοι σεβάστηκαν το τόπο της γέννησης του πολιτισμού.

Την επαύριο των σεισμών βγήκαν κάποιοι σώφρονες, της αδελφής του σημερινού πρωθυπουργού συμπεριλαμβανομένης και είπαν το αυτονόητο. Οτι τώρα, στην ώρα της ανάγκης, αλλά και της αδελφοσύνης, είναι ώρα επιτέλους να μιλήσουμε σοβαρά με τον γείτονα και να λύσουμε τις διαφορές μας με αμοιβαίο όφελος. Είπαν αυτές οι φωνές οτι οι επεκτάσεις των χωρικών υδάτων και εναερίου χώρου στα 12 μίλια είναι πρακτικώς αδύνατες (και ο γράφων προσθέτει οτι είναι και νομικώς αδύνατες και ηθικώς απαράδεκτες) και οτι η συνεκμετάλλευση των διεθνών υδάτων του Αιγαίου μπορεί να γίνει. 

Πρόσθεσαν οτι η ΑΟΖ Κύπρου και Ελλάδος δεν μπορούν να ενωθούν (τουτέστιν, το Καστελόριζο δεν έχει ΑΟΖ).Και εδώ ο γράφων προσθέτει οτι και αυτό είναι νομικώς αδύνατο και ηθικώς απαράδεκτο. Το Καστελόριζο πράγματι δεν έχει ΑΟΖ. Και έπεσαν γνωστοί κύκλοι εθνοπατριωτών του γλυκού νερού, δημοσιογραφούντων, πολιτικών της συμφοράς και λοιπών μπουρδολόγων να τους φάνε. Ας είναι όμως. Κάποια αρχή έγινε και οι φωνές αυτές είναι κατά πολύ ισχυρότερες και γνωστότερες από αυτή του γράφοντος, ο οποίος χρόνια τώρα καλεί όλους μας να ακούμε μόνο την φωνή του Ελευθέριου Βενιζέλου που έδωσε το χέρι στον Κεμάλ και καμία άλλη. 

Ο γράφων επαναλαμβάνει οτι δεν χρειάζεται ούτε καν προσφυγή στην Χάγη, ούτε διαχωρισμός του Αιγαίου σε τουρκική και ελληνική Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Χρειάζεται μόνον κοινή πρόσληψη μιας εταιρείας, η οποία θα ερευνήσει το Αιγαίο στα διεθνή του ύδατα (με διατήρηση των 6 μιλίων χωρικών υδάτων και για τις δυο χώρες με ανάλογο εύρος εναέριου χώρου) για πιθανά κοιτάσματα και αν αυτά είναι εκμεταλλεύσιμα να διαμοιραστούν ισομερώς στην εταιρεία, στην Ελλάδα και στην Τουρκία και το θέμα κλείνει. Τόσο απλά, τόσο δίκαια, τόσο ειρηνικά, τόσο φιλικά. Ας τα δούμε αυτά μετά τις εκλογές των δυο χωρών.

Κλείνοντας λέγω τούτο. Ο μόνος δρόμος που έχει η Ελλάδα για την διατήρηση της ειρήνης και της προόδου της είναι η συνεργασία με την Τουρκία και η φιλία μαζί της. Υποστηρίζεται οτι το μέλλον της Ελλάδας είναι η Ευρώπη. Δεκτόν. Πλην όμως η ευρωπαϊκή προοπτική δεν είναι από μόνη της αρκετή για την μακροχρόνια εξασφάλιση του έθνους μας με δεδομένη την σημερινή εχθρότητα των δυο κρατών. Ουδείς πολεμά για λογαριασμό άλλου και απεναντίας όλοι οι φίλοι μας καλούν για συνεννόηση με την γείτονα χώρα και αυτό δεν είναι τυχαίο.

Η Ελλάδα πορεύεται κουτσή στο μέλλον αν η εχθρότητα με την Τουρκία συνεχιστεί και αν δεν δούμε αυτή την συμφορά που έπληξε την Τουρκία ως ευκαιρία για μια μελλοντική φιλία, όπως τα αισθήματα συμπόνοιας των δυο λαών μας υποδεικνύουν. Ο μόνος δρόμος για ένα λαμπρό μέλλον περνά μόνον από την φιλία με την Τουρκία, αυτός είναι ο δρόμος και δεν υπάρχει άλλος. Θα δείτε όλοι ποια τεράστια δυναμική ανάπτυξης, αλλά και ψυχικής απελευθέρωσης θα έχουμε όταν τα δυο κράτη μας γίνουν αληθινοί φίλοι και σύμμαχοι. Θα τρίβετε κυριολεκτικά τα μάτια σας. Η Ρωσία του Πούτιν ανέτρεψε τρεις αιώνες εχθρότητας με την Τουρκία για τα συμφέροντά της και έπραξε άριστα. Εμείς τι περιμένουμε;

Ιωάννης Ξηρός

Ταξίαρχος ε.α.