«Η Αριστερή Ενότητα είναι ένα νέο Κόμμα της Αριστεράς στη Μεγ.Βρετανία, που θέλει να μείνουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να τη μεταρρυθμίσουμε πλήρως ή μάλλον να την επανασχεδιάσουμε, γιατί πρέπει να βρίσκεται στην υπηρεσία των λαών και όχι των επιχειρήσεων, προωθώντας την απορύθμιση της αγοράς εργασίας και τις ιδιωτικοποιήσεις…» δηλώνει ο γνωστός  σκηνοθέτης  Κέν Λόουτς, στέλεχος του νέου Κόμματος. « Θεωρώ λάθος τη θέση έξω από την ΕΕ, που έχει ένα τμήμα της Αριστεράς», συνεχίζει. « Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια Ευρώπη της αλληλεγγύης των λαών, προς το συμφέρον των λαών, μια Ευρώπη σχεδιασμένης οικονομίας και δημόσιων, δημοκρατικά ελεγχόμενων μέσων παραγωγής».  «Τα μεγάλα ιδανικά της Ευρώπης μοιάζουν να έχουν χάσει τη δύναμή τους μπροστά στους γραφειοκρατικούς  τεχνικισμούς των θεσμών της» τονίζει παράλληλα ο Πάπας Φραγκίσκος στην Ολομέλεια της Ευρωβουλής στο Στρασβούργο. « Τα τελευταία χρόνια έχει ενισχυθεί η δυσπιστία των πολιτών απέναντι σε θεσμούς που θεωρούνται απόμακροι. Αναδύεται μια γενική αίσθηση κόπωσης και γήρανσης μιας Ευρώπης που δεν είναι γόνιμη και δεν έχει ζωντάνια. Η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει την ψυχή της χωρίς τον σεβασμό της αξιοπρέπειας των ανθρώπων. Να επιστρέψουμε στην ακλόνητη πεποίθηση των ιδρυτών της Ενωμένης Ευρώπης που επιζητούσαν ένα μέλλον που θα βασίζεται στη δυνατότητα συνεργασίας για να υπερπηδηθούν οι διαχωρισμοί και να προωθηθεί η ειρήνη μεταξύ των λαών της ηπείρου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να στραφεί στην ιερότητα του ανθρώπου…» βροντοφωνάζει  ο Πάπας, ενώ και η Πρόεδρος της Ελληνικής Βουλής  επισημαίνει στη Σύνοδο των Προέδρων των Ευρωπαϊκών Κοινοβουλίων : « Η Ευρώπη, όπως εκφράζεται από τον εκτελεστικό τραπεζικό και οικονομικό τομέα της, μοιάζει να έχει χάσει τον δρόμο της. Δείχνει να αποδίδει περισσότερη σημασία στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας παρά στη προστασία της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας».

Είναι λοιπόν φανερό ότι αυτή η Ενωμένη Ευρώπη της νεοφιλελεύθερης ΟΝΕ, της ανελέητης δημοσιονομικής πειθαρχίας, των Ταλιμπάν  της αυστηρής λιτότητας υπέρ των πλουσίων,  που μετατρέπεται σε νεκροθάφτη της ευρωπαϊκής ιδέας, που  επιτρέπει να γίνεται η Μεσόγειος υγρός τάφος για χιλιάδες ανθρώπινες ψυχές, που ανησυχεί για τη φερεγγυότητα των Τραπεζών και  διευκολύνει εκβιασμούς χρηματοδοτικού στραγγαλισμού  και απειλές χρεοκοπίας κρατών – μελών, που κινείται με τον αραμπά  για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οδηγείται σε σήψη, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ, ΝΑ ΕΠΑΝΙΔΡΥΘΕΙ. Το πώς το δείχνει στο βιβλίο του ο Πάνος Τριγάζης,…. σε μία προσπάθεια να συνδυάσει την γνώση που χρόνια τώρα καταπιανόμενος με αυτά τα ζητήματα έχει καλλιεργήσει και την ιδιαίτερα αναλυτική ματιά του στις σύνθετες και ραγδαίες εξελίξεις. Το βιβλίο του Πάνου του Τριγάζη πρέπει να ειδωθεί ως αφετηρία για να ξανανοίξει στην Αριστερά μία νηφάλια κουβέντα για το τι Ευρώπη θέλουμε, τι Ευρώπη μπορούμε να έχουμε και ποια μπορεί να είναι η σχέση της Αριστεράς με αυτή την Ευρώπη. Ίσως είναι και μια ευκαιρία να κάνουμε μια ενδοσκόπηση αναφορικά με αυτό που πολλοί παλιοί σύντροφοι διατηρούμε ως σχεδόν υπαρξιακό ερώτημα, αν τελικά σωστά ή όχι ταχθήκαμε υπέρ του Μάαστριχτ.

Η άποψη μου είναι ότι για τον λαϊκό παράγοντα και για την κοινωνία η συμμετοχή της Αριστεράς στις ευρωπαϊκές διεργασίες μπορεί να είναι πολλαπλώς πιο χρήσιμη από την απόρριψη της ευρωπαϊκής ιδέας, όπως την βιώνουμε μέσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Αριστερά όμως για να μην μένει κομπάρσος – παρατηρητής των εξελίξεων θα πρέπει να διεκδικήσει ρόλο στις θεσμικές διεργασίες της Ένωσης, θα πρέπει να διεκδικήσει την εξουσία στα εθνικά κράτη και σε συνδυασμό με τη συλλογική δράση να απαιτήσει άλλες πολιτικές. Πολιτικές που θα τερματίζουν τη λιτότητα, πολιτικές που θα ενισχύουν τη δημοκρατία στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πολιτικές που θα επιζητούν μία πιο ισορροπημένη σχέση μεταξύ του λαϊκού παράγοντα και  των οικονομικών ελίτ στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Την αποτύπωση αυτής της σχέσης την βλέπουμε και στην εξελισσόμενη διαπραγμάτευση, που σε καμία περίπτωση δεν αφορά μόνο τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά την πολιτική βάση, την φιλοσοφία επί  της οποίας θα συνεχίσει να στέκεται, να αναπτύσσεται ή να αποσυντίθεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Για την κυρίαρχη «ευρωπαϊκή» αντίληψη, η στάση της ελληνικής πλευράς, η οποία έχει χαρακτηριστεί έως και αντι-ευρωπαϊκή, αμφισβητεί τον πυρήνα του «γερμανικού» νεο-φιλελευθερισμού, την αυστηρή δηλαδή δημοσιονομική πολιτική, τα μηδενικά ελλείμματα, τη σκληρή λιτότητα, που μέχρι σήμερα φαίνεται ότι αποτελούν θεμελιώδεις αρχές για την ευρωζώνη. Μάλιστα η πολιτική ηγεμονία αυτού του ρεύματος είναι τέτοια που ακόμη και εκείνοι οι λαοί, τα ταξικά συμφέροντα, αλλά και πολλές κοινωνικές και πολιτικές συλλογικότητες που θα ανέμενε κανείς να στέκονται απέναντι, έχουν στοιχηθεί πίσω από την κυρίαρχη αυτή τη στιγμή γερμανική πολιτική.

Για την άλλη πλευρά, που για την ώρα σε κυβερνητικό επίπεδο εκφράζεται μόνο από την Κυβέρνηση Κοινωνικής Σωτηρίας στην Ελλάδα, αμφισβητείται το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια, τη δημοκρατία και τη λαϊκή κυριαρχία, τα οποία αποτελούν κατά έναν παράδοξο τρόπο καταστατικές αρχές της ίδιας της ευρωπαϊκής ιδέας.

Στην χώρα μας εγχώρια συμφέροντα, πολιτικές ελίτ που υπηρέτησαν τη άκαμπτη μονεταριστική γραμμή της Μέρκελ και κυρίως η πλειονότητα των media έχουν ταυτιστεί με τη σκληρή γραμμή της γερμανικής Δεξιάς, απολύτως συνειδητά και με σαφή ταξικά χαρακτηριστικά. Για αυτήν την προσέγγιση Ευρώπη Ένωση, σημαίνει ότι οι σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονται από τις οικονομικές ελίτ. Πρόκειται για μία διαρκή προσπάθεια από-πολιτικοποίησης της πολιτικής και εξατομίκευσης ζωτικού χώρου της δημόσιας σφαίρας.

Ωστόσο, παρά την προσπάθεια της γερμανικής Δεξιάς και της παραπαίουσας ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας να απο-πολιτικοποιήσουν την πολιτική, να εμφανίσουν ως μοναδική αλήθεια, την αλήθεια των άριστων και των αριθμών, όσο ο λαϊκός παράγοντας είναι μαζικός, δυναμικός και συνειδητοποιημένος το έργο τους γίνεται πολύ πιο δύσκολο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ στην Κυβέρνηση και ο λαός στους δρόμους, στις πλατείες, στις οργανώσεις είναι μία από τις λίγες διεξόδους της δημοκρατίας όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη της Ευρώπη. Αν η Αριστερά στην Ελλάδα πετύχει να ανακόψει τη νεοφιλελεύθερη γερμανική λαίλαπα και να ξαναβάλει τους αποκλεισμένους, τους φτωχούς, τους μη προνομιούχους συνδικαιούχους στον ευρωπαϊκό πλούτο και κυρίως στα κέντρα λήψης των αποφάσεων (μέσω των εκπροσώπων τους προφανώς) θα έχει πετύχει μία σημαντική νίκη όχι μόνο για την Αριστερά ή για την ανατροπή των πολιτικών λιτότητας, αλλά για την ίδια τη Δημοκρατία, για την ίδια την ευρωπαϊκή ιδέα.

Η επανίδρυση της Ευρώπης πρέπει να γίνει σε οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική βάση και η Αριστερά με πλειοψηφική προοπτική μπορεί να παίξει καίριο ρόλο με στόχο την αλλαγή από την Ευρώπη της φτώχειας και της καταπίεσης στην Ευρώπη της ανάπτυξης, της αλληλεγγύης και της περιβαλλοντικής συνείδησης. Η ευρωπαϊκή πολιτική της χώρας οφείλει να κινηθεί γύρω από το τρίπτυχο 1) αναδιανομής του πλούτου, στο εσωτερικό των κρατών μελών, αλλά και μεταξύ των κρατών-μελών,  2) προστασίας του τόπου και των ανθρώπων που ζουν σε αυτόν, Ελλήνων και ξένων ( =αξιοπρέπεια των πολιτών σε κυρίαρχα κράτη) και 3) εμπέδωσης του αριστερού διεθνισμού (Ευρώπη των λαών και κινημάτων) ως αντίβαρο στην ΟΝΕ των ελίτ και των ολιγοπωλίων.

Σε κάθε περίπτωση θα μπορούμε να μιλάμε για επανίδρυση της Ευρώπης, όταν τα κομμάτια της εξουσίας που έχουν εκχωρηθεί στα οικονομικά συμφέροντα επιστρέψουν στην σφαίρα της πολιτικής. Θα μπορούμε να μιλάμε για επανίδρυση της Ευρώπης όταν κυρίαρχοι λαοί, σε ανεξάρτητα κράτη, που διαβιούν σε κοινωνίες που εγγυώνται τα συλλογικά αγαθά, αναζητήσουν περισσότερη Ευρώπη. Προς το παρόν, η ευρωπαϊκή ιδέα κινδυνεύει από τους φανατικότερους θιασώτες της. Συνεπώς και το κρίσιμο πια διακύβευμα δεν είναι περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη, αλλά μία άλλη Ευρώπη.

Αθανάσιος Παπαδόπουλος

Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Τρικάλων